در تاریخ 2 بهمن 1403 و 3 بهمن 1403، گروه ادیان مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) دو کارگاه آموزشی با موضوع "آشنایی با روش درسنامهنویسی" برای اعضای هیأت علمی گروه و تعدادی از محققان برگزار نمود. این کارگاهها با حضور استاد سید امیر هاشمی برگزار شد.
در جلسه اول، دکتر هاشمی به معرفی مفاهیم پایهای کتاب درسی، شامل تعریف، نقشها و ساختارهای آن پرداختند. همچنین در خصوص فرآیند یاددهی و یادگیری، عناصر اصلی یادگیری شامل دانشآموز، معلم، ساختمان و تجهیزات، محتوا و راهبردهای تدریس توضیحاتی ارائه نمودند. ایشان در ادامه به تعریف برنامه درسی پرداختند و آن را مجموعهای از قواعد و ضوابطی دانستند که به مجموعه عوامل و عناصر مرتبط با یادگیری، منطق و سازمان میدهد.
دکتر هاشمی همچنین ساختار یک کتاب درسی را به شرح زیر ترسیم کردند:
- پیشنهاد ایشان این بود که برای سازماندهی تدوین یک کتاب درسی، ابتدا باید یک ماکت کتاب طراحی شود. ماکتبندی به معنای تصمیمگیری در مورد متغیرهای زیر است:
الف) حجم کتاب
ب) تعداد درسها
ج) تعداد صفحات هر درس
د) حجم بخش آغازین
ه) موضوعات و تعداد صفحات پایانی
استاد هاشمی تأکید کردند که طراحی ماکت ضروری است زیرا این مرحله به سازماندهی بهتر و کاربردیتر کتاب کمک میکند.
در ادامه، دکتر هاشمی به ویژگیهای استاندارد دروس و اجزای مختلف یک درسنامه اشاره کردند. ایشان توضیح دادند که تعداد صفحات هر درسنامه در جدول ارائه شده بهطور متوسط تعیین میشود، اما بسته به شرایط و موضوع، نحوه ارائه مطالب و حجم اجزاء ممکن است تغییر کند.
در درس دوم کارگاه، موضوع «هدفگذاری آموزشی در تدوین متون درسی» مورد بررسی قرار گرفت. هدف آموزشی به تغییراتی اشاره دارد که بهواسطهی تعلیم و تربیت در ذهن و رفتار فراگیر ایجاد میشود. هدف آموزشی میتواند شامل دانشهایی باشد که فراگیر باید بهدست آورد، حس و نگرشی که باید نسبت به یک موضوع پیدا کند، یا مهارتی که پس از آموزش باید قادر به انجام آن باشد.
دکتر هاشمی در روز دوم کارگاه، در درس سوم به مبانی روانشناختی تدوین متون درسی پرداختند و در گام بعدی، به رویکردهای روانشناختی در تدوین متون درسی اشاره کردند.
در ساعات پایانی کارگاه، دکتر هاشمی به روشهای استفاده از هوش مصنوعی در پژوهشها و مطالعات پرداختند. این بخش از برنامه برای اساتید و دانشپژوهان بسیار جذاب و کاربردی بود.