شناسه Doi مقاله:
10.22034/jrr.2021.275401.1840
نویسندگان:
رفعت محسن , مدنی محمدحسین , قربانخانی امید
چکیده:
درباره بیستوچهارمین آیه از سوره یوسف مباحث مختلفی مطرح شده است. واژه «همّ» در این آیه به یوسف منتسب شده که نیازمند بازشناسی دقیقتری است. غالب مفسران آن را به قصد و اراده بر عملِ منافی عفّت تفسیر کردهاند که بهظاهر با عصمت آن حضرت تنافی دارد. در این پژوهش همزمان تحلیل مفهومی و اسنادی «همّ» را در این آیه دنبال، و مهمترین دیدگاههای فریقین را به سه دسته تقسیم میکنیم. هر کدام از این دیدگاهها ضعفهایی دارد و ابهامات مخاطبان را بهویژه در مواجهه با ظاهر آیه، سیاق آیات، معنای دقیق لغوی در کتب تاریخی متقدم و روایات تفسیری ذیل آیه بهخوبی پاسخ نمیگوید. در این نوشتار با رویکردی تحلیلیانتقادی و تأکید بر معنای لغوی «قصد و اراده» برای واژه «همّ»، معنای مصداقیاش در آیه را بررسی میکنیم. نتایج پژوهش نشان میدهد که مراد از «همّ» منسوب به یوسف j قصد او بر ضرب و شتم و قتل زلیخا، و در مقابل «همّ» منسوب به زلیخا راجع به اراده او بر انجامدادن معصیت بوده است. صحّت معنای برداشتشده با دلایل سیاقی، لغوی و روایی به دست میآید. بدینمنظور معانی واژگان، اقوال مختلف مفسران فریقین درباره آیه و در نهایت ساختار نحوی آیه را بررسی میکنیم.
نمایه نشر:
رفعت محسن , مدنی محمدحسین , قربانخانی امید . (2022). عصمت حضرت یوسف (ع) از منظر تفاسیر اسلامی: بررسی آیه 24 سوره یوسف (ع). پژوهش های ادیانی, 18(9), 7-40 DOI: 10.22034/jrr.2021.275401.1840